Bayram en Hasan Cakir: voetbal is ons leven

Samen komen ze uit een Turks gezin met vijf kinderen, waarvan Hassan de oudste is. In 1972 ging vader Cakir naar Nederland om de kost te verdienen. De rest van de familie volgde in 1979. Toen de jongste van de twee in 1973 het levenslicht zag, wilde oma graag dat hij Pascha zou gaan heten, maar dat vond vader geen goed idee. Hij noemde hem Bayram en zo kennen we hem dan nu ook, al is Pascha wel zijn bijnaam geworden. Beide broers fluiten inmiddels in groep 4 van het zaterdagvoetbal en zijn inmiddels meer dan volledig ingeburgerd binnen de vereniging.

Interview uit 2009 door Yoerak J. van Voorst

Bayram: wie is Hassan?
Hassan is mijn grote broer met een eigen leventje. Hij gaat zaterdag voor de KNVB fluiten en zondag voor zijn vereniging BLC.  Hij neemt zelf niet snel het initiatief, maar als hem iets gevraagd wordt dan staat hij altijd klaar.

Hassan: wie is Bayram?
Bayram is mijn kleine broertje, die altijd positief is.

Uit wat voor gezin komen jullie?Wij hebben nog twee broers en één zus.

Waarom en hoe zijn jullie scheidsrechter geworden?
Bayram: Het lag in eerste plaats niet in de planning. Ik ben eigenlijk trainer bij CHC, maar ik irriteerde me continue aan de scheidsrechters. Ik dacht tijdens wedstrijden dat er niet volgens de regels gehandeld werd. Achteraf blijkt dat ook zo te zijn. De regels zijn niet gelijk aan de praktijk. Teveel overtredingen worden simpelweg niet gezien. Ik doe het in mijn ogen beter dan de scheidsrechters die ik als trainer heb gezien, maar ik ben een tegenstander om iemand te benadelen. Als je iemand bekritiseerd moet je het tegendeel bewijzen om het goed te doen. Het blijft mensenwerk dus fouten blijf je maken, maar de fouten mag je in feite niet maken. Je mag niemand benadelen. Het belangrijkste van het fluiten vind ik het bezig zijn. Zeker op mijn  leeftijd is het belangrijk om in beweging te blijven. Als scheidsrechter is het een stimulans om er elke zaterdag weer klaar voor te staan. Als voetballer had ik het risico om geschopt te worden. Aangezien ik dan de volgende dag weer moet werken, leek me dat niet zo’n fijn idee. Een scheidsrechter krijgt hooguit woorden naar z’n hoofd geslingerd. Bij mij doen woorden geen pijn, dus om toch te kunnen blijven sporten was het een logische keuze om scheidsrechter te worden.
Hassan: Als verenigingsscheidsrechter bij BLC ging het vaak niet echt naar wens. Ik dacht toen bij mezelf, ‘ik ga de regels lezen’ en heb me opgegeven voor de BOS cursus.

Wat doen jullie het liefste samen?
Turks voetbal kijken. Bayram is voor Besiktas, Hassan voor Samsunspor.

Je eerste wedstrijd als scheidsrechter?
Bayram: Dat was bij RKDVC. Ik was niet echt zenuwachtig. Wel zie ik in vergelijking met het heden wel progressie in mezelf. Toen was ik tijdens de wedstrijd vaak met meerdere dingen tegelijk bezig. Moest ik fluiten voor een eerdere overtreding? Nu heb ik inmiddels geleerd dat het spelletje doorgaat en piekeren over een beslissing geen zin heeft.
Hassan: Dat was in Tricht. Ik was niet zenuwachtig, want ik had inmiddels al genoeg ervaring opgedaan bij BLC. Mijn eerste wedstrijd als verenigingsscheidsrechter bij BLC had ik wel de zenuwen. Ik heb het meest geleerd van de omgang met de spelers als scheidsrechter. Een scheidsrechter moet om kunnen gaan met de voetballers.

Wie was je voorbeeld als voetballer?
Hassan: Tanju Colak, spits bij Samsunspor in de jaren 80.
Bayram: Diego Maradona en als huidige voetballer het werkpaard Ballack.

Wie is je voorbeeld als scheidsrechter?
Bayram: Ik heb me nog nooit aan een scheidsrechter kunnen binden, maar de Zwitser Urs Meier spring het wat bij betreft toch wel bovenuit.
Hassan: Vroeger keek ik nooit naar de scheidsrechter. Als ik toch één moet noemen dan is dat toch zeker Collina.

Anekdote als scheidsrechter?
Hassan: Tijdens een wedstrijd heb ik ooit tegen de tegenstander gezegd ‘het was een mooi doelpunt’ Waarop ze zeiden: ‘zeg dat nou maar niet scheids’. Dit is typisch een geval van plezierige omgang met de spelers. Ik heb dat gewoon in me.
Bayram: In Zuilichem was ik mijn pen ooit eens vergeten, waardoor ik geen doelpunten en kaarten kom noteren. Ik moest dat toen allemaal direct op de harde schijf opslaan, wat achteraf ook gelukt was. Op een gegeven moment moest ik twee gele kaarten trekken, waarop ik simuleerde dat ik een pen uit m’n borstzak haalde. Ik zag op hetzelfde moment een speler wat raar kijken.

Wat is de beste eigenschap van je broer?
Hassan: Hij is altijd positief en kritisch. Je moet met hem om kunnen gaan.
Bayram: Je hoeft maar één keer wat te vragen en hij doet het.

En de slechtste?
Bayram: Dat hij bij BLC gaat voetballen in plaats van om met zijn zoon mee te gaan. Hij blijft liever bij de club.
Hassan: Hij is te eigenwijs. Als je tegen hem zegt we doen het zo, dan zegt hij ‘nee, we doen het niet’.

Anekdote van elkaar?
Bayram: Hassan is een keer van z’n werk gekomen met lasogen. Hij wilde naar de dokter gaan en m’n moeder was behoorlijk nerveus erdoor. Ze maakte mij ’s morgens bezorgd wakker, Ik deed de deur openen en zag iemand tussen de auto’s al voelend zich voortbewegen. Het blijkt dat hij niet verder is gekomen dan 50 meter van de flat en heeft zo een paar uur rondgelopen en in de struiken gezeten.
Hassan: Bayram ging altijd stiekem de bus in met een vervalste strippenkaart. Afgestempelde kaarten maakte hij nat en poetste met z’n vinger de stempels weg.

Favoriete voetballer en waarom?
Bayram: De nadruk ligt in mijn ogen teveel op de veldspelers. De waardering van een keeper komt daardoor vaak op het tweede plan. In mijn eigen elftal zat ik met een keepersprobleem, waardoor ik keepers meer ben gaan waarderen.
Hassan: Ik ga dan voor de Tsjechische doelman van Chelsea Petr Cech.

Favoriete scheidsrechter?
Hassan: Frank De Bleeckere
Bayram: Mustafa Emre Eyisoy

Welke bezigheden naast het fluiten doe je nog meer?
Bayram: Ik ben vooral trainer van de C jeugd van CHC.
Hassan: Ik heb geen andere bezigheden. Naast het fluiten heb ik mijn werk.

Wat vind je de mooiste (spel)regel? (en waarom)
Hassan: Het toepassen van de voordeelregel. Als er dan ook nog gescoord wordt, dan is het helemaal mooi.
Bayram: De mooiste regel komt niet uit het boekje, maar dat is het juist aanvoelen van de wedstrijd.

Wat is er leuk aan spelregels?
Bayram: Dat je achteraf volgens het boekje kunt laten zien of je gelijk hebt of er juist naast hebt gezeten.
Hassan: Er is niets leuk aan, het moet gewoon toegepast worden

Stelling: Zaterdagvoetbal mag meer aandacht hebben
Bayram: Volgens mij is er bijna geen verschil tussen zaterdag- en zondagvoetbal. Ik merk wel dat er bij verenigingen die elftallen hebben op beide dagen, een lichte voorkeur hebben voor het zondagvoetbal. 
Hassan: Daar ben ik het mee eens. Zaterdagvoetbal verdient meer aandacht. Op zaterdag staat er aanmerkelijk minder publiek langs de lijn dan zondag. Gooi desnoods de winkels eens dicht op zaterdag om het publiek naar de sportvelden te krijgen.

Als Turkije wereldkampioen wordt…..
Hassan: dan weet ik zeker dat Nederland twee dagen niet slaapt.
Bayram: dan komt een droom uit.

Wat doe jij om het voetbal leuk te houden?
Hassan: Voetbal is altijd leuk.
Bayram: Door iedereen in de voetbalsport te waarderen en te zien als sportvriend.

Turkije moet direct worden toegelaten tot de Europese Unie (licht toe)
Bayram: Dat is een gevoelige kwestie. Turkije is het op dit moment niet waardig. Wel moet ik erbij zeggen dat de Europese Unie met twee maten meet. Een heleboel landen die onlangs lid zijn geworden, voldoen niet aan de vereiste protocollen.  Ten opzichte van de andere lidstaten is Europa te streng voor een land als Turkije. Er wordt niet consequent gehandeld wat dat betreft. Elk land heeft z’n eigen wetgeving en daar moeten andere landen zich niet mee bemoeien. Hier is softdrugs toegestaan, terwijl in andere landen het juist weer verboden is. Dat verschil moet er zijn. Wel moet de Europese Unie de bureaucratie in de lidstaten in de gaten houden.
Hassan: Dat vind ik wel. De media geeft een te negatief beeld over Turkije. Als je het zelf meemaakt in Turkije, zal je zien dat het allemaal heel anders is.

Hoe belangrijk is de partner van de scheidsrechter?
Bayram: Zonder scheidsrechter kun je wel, maar zonder partner niet. Om met een fijn gevoel het huis uit te gaan, moet de partner wel honderd procent achter je staan. Ze hoeft niet van voetbal te houden.
Hassan: Dat is vanzelfsprekend.

Top 3 van Turkse voetbalsongs…1. Re Re Ra Ra Ra / Cim Bom Bomhttp://nl.youtube.com/watch?v=2ABXvzLV8VE
2. Haydi bastir Turkije
3. Besiktasim kartalim / Fadimeyi Kaparim

Opmerkelijkste wedstrijd die je ooit gezien hebt?
Bayram: Turkije – Kroatië op het van EK 2008.
Hassan: Turkije – Tsjechië op het zelfde EK.

Sport is een primaire levensbehoefte….
Zeker. Sport is ook goed voor de economie. Van sportkleding tot consumpties in de kantines. Maatschappelijk is het sociaal en voor kinderen een goed leerproces. Clubs die sociaal gezien goed bezig zijn, mogen daarvoor beloond worden door de overheid.

Hoe zie je de toekomst van de scheidsrechter?
Hassan: Slecht. Als je ziet wat je allemaal meemaakt op het veld en de fouten die de scheidsrechter maakt, is het niet bepaald rooskleurig. In het amateurvoetbal moet de scheidsrechter nog meer begeleid worden
Bayram: Wat betreft het betaald voetbal zie ik het wel positief in, mits er gebruik gemaakt wordt van technische hulpmiddelen. Er worden teveel fouten gemaakt die met vrij eenvoudige techniek opgelost kunnen worden. In het amateurvoetbal zal de negatieve trend nog wel aanhouden. Om ongeregeldheden aan te pakken zie ik een oplossing in cameratoezicht. Met de vastgelegde beelden kan de KNVB immers beter sancties uitvoeren.

Welk onderwerp zou je op een COVS clubavond willen zien?
Bayram: Dat het nieuwe rapportagesysteem haarfijn uitgelegd wordt.
Hassan: Wat de scheidsrechter moet doen bij calamiteiten of molestatie.

Wat mis je bij de COVS?
Bayram: De eenheid van de scheidsrechter. Men bespreekt lang niet alles met elkaar. Ik mis een sterke arm binnen de vereniging. Iedereen kijkt elkaar wat koud aan. Er moet meer warmte uitgestraald worden. Uiteraard moet je er zelf open voor staan en er moet vooral naar elkaar geluisterd worden.
Hassan: Vrouwelijke scheidsrechters.