Erelid Jan van de Ven kijkt met plezier terug

In de jaren 60 nam hij het voorzitterschap over van Anton Vugs. Het was destijds Jo Brus die hem naar voren schoof als opvolger. Hij heeft het voorzitterschap acht jaar met veel plezier uitgevoerd. Tijdens zijn bewind werd het vijftigjarig jubileum een absoluut hoogtepunt. Het COVS voetbaltoernooi dat bij Blauwgeel in Veghel werd gehouden werd zelfs persoonlijk gratis aangeboden door de burgemeester van Veghel. Het is alweer een tijdje geleden dat hij furore maakte als scheidsrechter in de hoofdklasse en als grensrechter in het betaalde voetbal. Een zwaar auto ongeluk van bijna twintig jaar geleden was de oorzaak van het abrupte einde aan een glansrijke hobby. Na zijn voorzitterschap werd hij gehuldigd als erelid van de vereniging en in 1994 Lid van Verdienste van de KNVB. In datzelfde jaar kreeg hij uit naam van de Koningin de eremedaille in goud. Erelid Jan van de Ven staat thans aan de vooravond van zijn gouden jubileum als lid van de COVS.

Interview uit 2008 door Yoerak J. van Voorst

Wat heb je betekend voor de COVS?
Heel veel. De eerste stap was de overgang van Wilhelmina naar het studiecentrum als uitvalsbasis van de COVS. Daarna volgde het vijftigjarig jubileum met het voetbaltoernooi bij Blauwgeel.

Wanneer en Waarom was je scheidsrechter?
Ik heb vroeger bij Blauwgeel gevoetbald. Op een gegeven moment heeft Piet van Wanrooij mij overgehaald om scheidsrechter te worden. In mijn baan had in al een leidinggevende functie en dat wilde ik in het voetbal zo houden. Ik was graag de baas en dat heb ik nou nog. Ik ben geen dominante scheidsrechter, maar goed genoeg om tot in het betaalde voetbal een wedstrijd te kunnen leiden. Zo moest in eens de tweede helft van NAC – Sparta fluiten, omdat de scheidsrechter onwel was geworden. Bij Sparta deed toen Louis van Gaal mee. Ik heb hem toen nog een gele kaart moeten geven.

Hoe was van Gaal toen in het veld?
Onhandelbaar. Hij dacht met een schwalbe een penalty te versieren, maar daar trapte ik natuurlijk niet in. Hij ging dusdanig tekeer dat ik hem een gele kaart gaf. Hij was heel boos. Wat dat betreft is van Gaal niets veranderd in al die jaren.

Wat betekent de COVS voor jou?
Een goede begeleiding voor de scheidsrechter, mits je naar de avond komt. Ik was docent spelregels. We gingen destijds regelmatig de boer op naar de verenigingen. Dat duurde circa acht weken, waar alle spelregels behandeld werden. Ik vond het een mooie tijd bij al die verenigingen langs te komen. Hoe meer je bij de verenigingen komt, hoe beter de contacten waren. Het is belangrijk om ook de spelregels bij de voetballers over te brengen.

Andere functies in de voetballerij?
Ik ben bestuurslid en clubgrensrechter geweest bij Blauwgeel, commissie van onderzoek strafzaken, docent spelregels, rapporteur en voorzitter van de COVS.

 Wie was je voorbeeld als scheidsrechter?
Ik heb heel veel wedstrijden gevlagd met Ignace van Swieten. Ik heb niet echt een voorbeeld, maar van Leo van der Kroft heb ik toch wel veel geleerd. Hij is ook mijn begeleider geworden. In mijn tijd was er ook al sprake van een uitwisseling met België en Duitsland. Zo moest ik als grensrechter naar wedstrijden in Mechelen en Stuttgart. Dat waren leuke ervaringen.

Hoe ziet je tijdsbalk eruit als scheidsrechter?
In 1954 ben ik begonnen als scheidsrechter in de afdeling Brabant/Zeeland. In 1956 volgde de promotie naar de KNVB. De jaren daarna promoveerde ik geleidelijk elk seizoen een groep hoger tot aan de hoofdklasse. In 1965 trad ik toe als grensrechter in het betaald voetbal. Dat ging via Bertus Rijkoek (scheidsrechterszaken). Als docent spelregels had ik contact met hem. Hij adviseerde op basis van mijn goede rapporten om in Zeist te solliciteren naar grensrechter betaald voetbal. Om toegelaten te worden kreeg ik een examen spelregelkennis en techniek&tactiek. Ook heb ik in het zaalvoetbal de hoogste klasse bereikt als scheidsrechter.

Eerste Anekdote als scheidsrechter?
Er zijn veel leuke momenten geweest. Het belangrijkste is geweest dat ik elke wedstrijd met heel veel plezier heb ervaren. Bij FC Den Bosch werd ik een keer zo bejubeld. Wat er ook geroepen werd, ik reageerde er niet op. Als je dat doet, dan ga je er aan onderdoor. Ik heb nooit echte tegenvallers gehad.

 Wie is momenteel meest talentvolle scheidsrechter?
Ik volg het allemaal niet meer. Er zijn teveel wedstrijden op de televisie. In mijn tijd was Leo van der Kroft echt goed. Jan Keizer was vaak een “druiloor” en eigenwijs. Hij nam regelmatig mijn vlagsignaal niet over. Dat vond ik niet sympathiek van hem. Hij liet dat zelfs met een wegwerpgebaar merken. Het publiek ziet dat en begint dan gelijk te joelen. Hij hield zich vaak niet aan de afspraken die voor de wedstrijd gemaakt werden. Terwijl juist de afspraken tussen scheidsrechter en assistenten van wezenlijk belang zijn om tot unanieme besluiten te komen in een wedstrijd.
Soms ga ik nog wel eens bij Blauwgeel kijken, maar dan voel ik me daar toch niet meer thuis. Als ik daar de spelers zo hard zie lopen word ik een beetje jaloers, omdat ik nu slecht ter been ben. Ik kan dat niet goed verwerken, daarom vermijd ik dat liever. Als er een belangrijke wedstrijd wordt gespeeld dan ga ik er wel naar toe.

Wat is er veranderd in de manier van fluiten van toen en nu?
Ze zijn nu strenger geworden. Wij waren gemoedelijker. Dat komt door de voetballers, die gemener zijn geworden. Het was vroeger een nettere sport dan nu het geval is. Tegenwoordig wordt er niets meer geaccepteerd. Vroeger was dat allemaal heel gewoon. Er werd een overtreding begaan en je ging gewoon door. Voor elk akkefietje wordt er nu vaak een kaart getrokken. Als scheidsrechter was ik helemaal niet zo. Ik gaf weinig kaarten. Ik was kort, maar krachtig en de spelers wisten precies wat ze aan mij hadden.

Wat zou je terug willen draaien? (welke regel of verandering)
Er worden nu te makkelijk strafschoppen gegeven. Vroeger was het veel gemoedelijker. Tegenwoordig worden er teveel directe- en indirecte vrije trappen gegeven in een wedstrijd. Ik was typisch een scheidsrechter van het gewoon laten voetballen, zonder al teveel onderbrekingen door de fluit. 

Wat zou je graag willen veranderen in de spelregels?
Er wordt teveel aandacht besteed aan de buitenspelregel. Er moeten meer doelpunten gemaakt kunnen worden. Dat kan al door simpelweg minder te fluiten. Het spelletje z’n gang laten gaan, maar uiteraard wel binnen het toelaatbare. Overtredingen die nog net door de beugel kunnen, worden afgefloten. Vroeger kon je in zo’n geval wel door laten spelen, maar tegenwoordig wordt dat niet meer geaccepteerd.
Het invoeren van de strafcorner zou een idee zijn om meer doelpunten te kunnen genereren. Buitenspel moet in elk geval wel als regel blijven bestaan, want dat hoort bij het systeem. Als je dat afschaft, dan schaf je in feite ook het voetbal af. Een neutrale zone op het middelveld waar de buitenspelregel niet geld zou een optie zijn om over na te denken.

Hoogtepunt als scheidsrechter?
De aanstelling als scheidsrechter om het algehele kampioensschap van Nederland tussen Coevorden en een Friese club. Een geweldige ambiance en sfeer met 4000 toeschouwers. De acceptatie lag hoog en ik had de hele wedstrijd helemaal in de vingers.

Dieptepunt in je carrière?
De gestaakte wedstrijden RKTVC – Maurik en RKJVV – Nieuwkuijk. In beide wedstrijden kwam het publiek het veld op. Jaren later toen ik weer naar RKJVV kwam om te fluiten, kwam een toenmalige speler van de tribune af en zei: ‘Meneer van der Ven, we  hebben toen een slechte beurt gemaakt’. Dat vond ik sympathiek van hem. Hij bood na zoveel jaren alsnog zijn excuses aan.

Herinner je je deze nog?:  “Scheidsrechter je kunt er geen zak van”
Dat zei een klein jongetje als enige toeschouwer ooit tegen mij bij een wedstrijd van Gemert. Waarschijnlijk had hij nog gelijk ook, want het was een slechte wedstrijd. Het zal wel aan mij gelegen hebben of aan de voetballers. Gemert was destijds een harde ploeg met een fanatieke trainer, dus grote kans dat het toch daar aan lag.

Anekdote als grensrechter in het betaalde voetbal
Met Ignace van Swieten vlagde ik een keer voor buitenspel. Dat nam hij ook over, maar hij wees de vrije trap de andere richting uit. Hij was in mijn ogen totaal van de kaart.

Shirtsponsor voor de scheidsrechter tast de onafhankelijkheid aan
Daar ben ik het volkomen mee eens. De scheidsrechter is onpartijdig en dat moet zo blijven. Het stoort mij ook nog eens als ik het zie.

Stelling: ik ben blij dat het voetbal terug is bij de publieke omroep
Ja. De NOS is tenminste onpartijdig.

Mooiste herinnering als voorzitter?
De overgang van Wilhelmina naar het studiecentrum. In die tijd hadden we bijna 200 leden. Het vijftigjarig bestaan met het voetbaltoernooi voor COVS teams bij Blauwgeel. We hadden toen een erg goed team.

Opmerkelijke wedstrijd?
Samen met Tonnie Smits heb ik Ajax – Feyenoord in het Olympisch stadion gevlagd. In een prachtige ambiance won Ajax met 1-0. Het stadion zat bomvol. Vanuit de catacomben kwamen we ineens in een vol stadion. Dan krijg je toch wel een brok in je keel.

Stelling: Vrouwenvoetbal wordt teveel onderschat
Ja. Je ziet te weinig vrouwenvoetbal op televisie. In mijn bestuursperiode bij Blauwgeel in de jaren 50 heb ik het dameselftal mee opgericht. Opvallend verschil met de mannen is dat de meiden alles veel makkelijker accepteren.

Hoe zie jij de toekomst van de scheidsrechter?
Moeilijk. Dat komt vooral door de spelverruwing.

Jouw idee voor een COVS-clubavond?
Ik ben er lang niet meer geweest. Vroeger in mijn tijd werd er elke maand wel iets georganiseerd. Op elke bijeenkomst waren ruim 100 leden aanwezig. De ene keer kwam er een spreker van de KNVB en een andere keer hield een verenigingssecretaris een lezing over het begeleiden van wedstrijden en scheidsrechters vanuit de club.

Waarom is de COVS zo belangrijk voor de scheidsrechter?
Het organisatorisch karakter is belangrijk. De scheidsrechter wordt door de COVS als het ware beschermd. Het bijspijkeren in techniek&tactiek, trainingen en het uitwisselen van ervaringen.